Bộ Tài chính đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 125/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế và hóa đơn. Theo đó, mức phạt đối với hành vi lập hóa đơn sai thời điểm hoặc không lập hóa đơn có thể tăng lên tới 100 triệu đồng.
Làm rõ hành vi và thời gian vi phạm
Dự thảo sửa đổi quy định cụ thể về thời điểm xác định hành vi vi phạm. Cụm từ “cùng một thời điểm” trong quy định hiện hành được thay bằng “cùng một ngày”. Theo đó, nếu người nộp thuế thực hiện nhiều lần hành vi lập sai thời điểm hoặc không lập hóa đơn trong cùng một ngày, sẽ chỉ bị xử phạt cho một hành vi vi phạm, đồng thời áp dụng tình tiết tăng nặng nếu hành vi xảy ra nhiều lần.
Mức phạt cao nhất lên đến 100 triệu đồng
1. Lập hóa đơn không đúng thời điểm:
Dự thảo chia nhiều mức phạt tương ứng với số lượng hóa đơn vi phạm. Mức xử phạt cao nhất là:
Từ 60 – 100 triệu đồng: khi lập sai thời điểm từ 100 số hóa đơn trở lên.
Các mức phạt khác dao động từ 500.000 đồng đến 60 triệu đồng tùy theo số lượng và mục đích sử dụng hóa đơn (biếu, tặng, khuyến mãi, cho vay, trả thay lương…).
2. Không lập hóa đơn:
Tương tự, hành vi không lập hóa đơn cũng bị xử lý nghiêm khắc:
Phạt từ 60 – 100 triệu đồng: với hành vi không lập từ 50 số hóa đơn trở lên.
Các mức phạt thấp hơn từ 1 triệu đến 60 triệu đồng được áp dụng theo số lượng hóa đơn không lập.
Vi phạm hành chính có “quy mô lớn”
Dự thảo lần này bổ sung khái niệm “vi phạm hành chính về hóa đơn có quy mô lớn”. Cụ thể, hành vi vi phạm liên quan đến từ 10 hóa đơn trở lên sẽ được coi là vi phạm lớn, áp dụng khung phạt nặng theo quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Xử lý các hành vi vi phạm nhiều lần
Một điểm mới đáng chú ý là việc quy định không xử phạt từng hành vi riêng biệt nếu phát hiện cùng ngày, mà chỉ xử phạt một hành vi duy nhất có mức phạt cao nhất, kèm theo tình tiết tăng nặng. Điều này được áp dụng cho các trường hợp:
- Lập sai thời điểm nhiều hóa đơn cùng ngày.
- Không lập nhiều hóa đơn cùng ngày.
- Khai sai nhiều chỉ tiêu trong cùng một hồ sơ thuế.
Không cung cấp thông tin đúng quy định có thể bị phạt đến 16 triệu đồng
Dự thảo cũng quy định xử phạt hành vi không cung cấp hoặc cung cấp sai thông tin liên quan đến thuế:
Phạt từ 6 – 16 triệu đồng, buộc cung cấp thông tin về thu nhập, tài khoản, tài liệu liên quan đến nghĩa vụ thuế theo yêu cầu của cơ quan thuế.
Đề xuất chuyển thẩm quyền xử phạt về cấp xã
Hiện nay, theo Nghị định 125/2020/NĐ-CP, thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế thuộc Chủ tịch UBND cấp huyện. Tuy nhiên, để phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp, dự thảo đề xuất chuyển thẩm quyền này cho Chủ tịch UBND cấp xã, giúp việc xử lý vi phạm kịp thời và sát thực tế hơn.
Doanh nghiệp cần chủ động rà soát quy trình lập hóa đơn
Dự thảo mới nếu được thông qua sẽ đặt ra yêu cầu cao hơn về tính chính xác và đúng thời điểm trong việc sử dụng hóa đơn của doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số và hóa đơn điện tử đang phổ biến tại các thành phố lớn.
- Các tổ chức, cá nhân kinh doanh cần:
- Rà soát quy trình lập và lưu trữ hóa đơn.
- Đảm bảo hóa đơn được lập đúng thời điểm, đúng quy định.
- Tránh việc không lập hoặc lập sai gây rủi ro pháp lý nghiêm trọng.
Viện Hỗ trợ Pháp luật và Kinh tế khuyến nghị các doanh nghiệp cần chủ động nắm bắt nội dung dự thảo và chuẩn bị sẵn sàng cho các thay đổi trong quy định sắp tới. Việc nâng cao năng lực tuân thủ pháp luật là bước đi thiết yếu để phát triển bền vững và minh bạch trong môi trường kinh doanh hiện đại.
