Nghị định số 50/2025/NĐ-CP của Chính phủ, ký ngày 28/02/2025, đã chính thức có hiệu lực, mang đến những quy định mới nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý và xử lý tài sản công trong bối cảnh thay đổi cơ cấu tổ chức nhà nước. Đây là bước đi quan trọng trong việc cụ thể hóa Luật Quản lý, sử dụng tài sản công năm 2017, đặc biệt trong giai đoạn cải cách hành chính và tinh gọn bộ máy đang được đẩy mạnh.
Nghị định 50/2025/NĐ-CP yêu cầu các cơ quan, đơn vị nhà nước phải tiến hành kiểm kê toàn bộ tài sản công đang quản lý, sử dụng trước khi thực hiện các thay đổi như sáp nhập, hợp nhất, chia tách hoặc giải thể. Tài sản sau đó sẽ được phân loại rõ ràng thành các nhóm: tài sản tiếp tục sử dụng, tài sản chuyển giao, tài sản cần thanh lý hoặc các trường hợp xử lý đặc biệt khác. Quy định này nhằm đảm bảo không có tài sản công nào bị bỏ sót hoặc thất thoát trong quá trình tái cơ cấu.
Một điểm đáng chú ý của nghị định là quy định về xử lý tài sản thừa hoặc thiếu so với hồ sơ quản lý. Trong trường hợp phát hiện tài sản không khớp với biên chế hoặc tài liệu lưu trữ, các cơ quan phải lập biên bản, báo cáo cấp có thẩm quyền để đưa ra phương án xử lý. Tài sản thừa có thể được điều chuyển sang đơn vị khác hoặc thanh lý công khai, trong khi tài sản thiếu cần được xác minh nguyên nhân và truy cứu trách nhiệm. Điều này thể hiện rõ quyết tâm của Chính phủ trong việc tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.
Đối với các cơ quan giải thể hoặc chấm dứt hoạt động, Nghị định quy định tài sản công sẽ được chuyển giao cho cơ quan tiếp nhận theo quyết định của cấp có thẩm quyền. Đặc biệt, những tài sản đã có quyết định xử lý từ trước nhưng chưa hoàn tất sẽ do đơn vị tiếp nhận tiếp tục thực hiện, tránh gián đoạn trong quản lý. Quy trình này góp phần đảm bảo nguồn lực công được sử dụng hiệu quả, không bị lãng phí trong quá trình thay đổi tổ chức.
Ngoài các nội dung chính, Nghị định 50/2025/NĐ-CP còn bổ sung quy trình xử lý tài sản công trong các trường hợp đặc biệt như thiên tai, dịch bệnh hoặc tình huống khẩn cấp. Đồng thời, văn bản nhấn mạnh vai trò của người đứng đầu cơ quan trong việc quản lý tài sản, với mục tiêu ngăn chặn triệt để tình trạng thất thoát tài sản nhà nước – vấn đề từng gây nhiều tranh cãi trong quá khứ.
Nghị định 50/2025/NĐ-CP được đánh giá là một bước tiến trong việc khắc phục những bất cập của các quy định trước đây, đồng thời hỗ trợ tích cực cho quá trình tinh gọn bộ máy nhà nước. Với hiệu lực ngay từ ngày ban hành (28/02/2025), văn bản này không chỉ mang tính pháp lý mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của Chính phủ trong việc quản lý hiệu quả nguồn lực công, phục vụ lợi ích quốc gia.
Trong thời gian tới, các cơ quan nhà nước sẽ cần nhanh chóng triển khai các bước kiểm kê và xử lý tài sản theo hướng dẫn của nghị định để đảm bảo tuân thủ đúng quy định. Đây cũng là cơ hội để hệ thống quản lý tài sản công tại Việt Nam ngày càng minh bạch và chuyên nghiệp hơn.
